Stokłosa bezostna (Bromus inermis) to coraz powszechniej występujący chwast w uprawach zbóż ozimych, zwłaszcza w pszenicy i jęczmieniu. Jej obecność w łanie prowadzi do znacznych strat plonów – zarówno poprzez konkurencję o światło, wodę i składniki pokarmowe, jak i poprzez utrudnienia w zbiorze oraz pogorszenie jakości ziarna. Skuteczne zwalczanie tego chwastu wymaga kompleksowego podejścia, łączącego działania agrotechniczne, chemiczne oraz integrowane strategie ochrony roślin.
Charakterystyka stokłosy bezostnej
Stokłosa bezostna to wieloletnia trawa o rozbudowanym systemie korzeniowym i dużym potencjale odroślowym. Rozmnaża się głównie generatywnie – przez nasiona, które mogą kiełkować w różnych warunkach. Cechuje ją wysoka konkurencyjność oraz zdolność do szybkiego rozprzestrzeniania się w uprawach ozimych.
Agrotechniczne metody ograniczania występowania
- Płodozmian – Wprowadzenie roślin jarych i okopowych pozwala na przerwanie cyklu życiowego stokłosy, utrudniając jej rozwój i ograniczając bank nasion w glebie.
- Podorywka i uprawki pożniwne – Wczesne zabiegi mechaniczne po zbiorze umożliwiają skiełkowanie nasion stokłosy, które następnie mogą być zniszczone w kolejnych przejazdach.
- Głębokie orki – Zakopywanie nasion stokłosy na większe głębokości ogranicza ich zdolność kiełkowania.
- Utrzymywanie pola w dobrej kulturze – Wysoka jakość uprawy (zwłaszcza odpowiednie zagęszczenie i wigor rośliny uprawnej) zmniejsza możliwości ekspansji stokłosy.
Chemiczne zwalczanie stokłosy bezostnej
W ostatnich latach opracowano skuteczne strategie herbicydowe zwalczania stokłosy w zbożach ozimych, choć niektóre substancje czynne mogą mieć ograniczoną skuteczność w zależności od stadium rozwojowego chwastu i warunków atmosferycznych.
Substancje aktywne stosowane w pszenicy ozimej:
- flufenacet – stosowany doglebowo, często w mieszaninach z pendimetaliną lub diflufenikanem – dowiedz się więcej z Innvigo!
- prosulfokarb – skuteczny w warunkach chłodniejszych, działa na młode siewki stokłosy
- pinoksaden – stosowany nalistnie, działa selektywnie na trawy jednoliścienne
- aklonifen – nowoczesna substancja zarejestrowana w niektórych produktach do zwalczania stokłosy
Substancje aktywne w jęczmieniu ozimym:
Jęczmień jest bardziej wrażliwy na niektóre herbicydy, dlatego lista dopuszczalnych substancji jest węższa:
- flufenacet (np. preparat Cevino 500 SC)
- prosulfokarb
- pendimetalina
Zabiegi najlepiej wykonywać na wilgotną glebę, gdy chwasty są w fazie siewek. Należy również zwrócić uwagę na możliwość wystąpienia odporności stokłosy na niektóre substancje – szczególnie przy ich wieloletnim, jednostronnym stosowaniu.
Integrowana ochrona roślin
Zaleca się łączenie metod agrotechnicznych i chemicznych z monitoringiem pól. Regularne lustracje pomagają szybko wykryć pierwsze ogniska zachwaszczenia i ograniczyć ich rozprzestrzenianie. Możliwe jest także stosowanie narzędzi precyzyjnego rolnictwa – np. map zachwaszczenia czy zabiegów punktowych.
Podsumowanie
Stokłosa bezostna to trudny przeciwnik w uprawach pszenicy ozimej i jęczmienia, ale jej skuteczne zwalczanie jest możliwe przy zastosowaniu zintegrowanych działań. Kluczem do sukcesu jest regularna obserwacja pól, różnorodność metod uprawowych oraz odpowiednie dobranie herbicydów – z uwzględnieniem aktualnych zaleceń i rejestracji środków ochrony roślin.