Dłuższa świeżość, mniej konserwantów i lepszy wygląd produktu – to tylko niektóre z powodów, dla których pakowanie próżniowe żywności zdobywa coraz większe uznanie w branży spożywczej. Zmieniające się oczekiwania konsumentów, rosnące znaczenie czystej etykiety (clean label), a także potrzeba ograniczenia marnotrawstwa sprawiają, że hermetyczne opakowania stają się ważnym narzędziem w dbaniu o jakość i bezpieczeństwo żywności. W tym artykule przyjrzymy się bliżej temu, jak próżniowe pakowanie zmienia sposób myślenia o produktach spożywczych.
Na czym polega próżniowe pakowanie żywności?
Pakowanie próżniowe żywności polega na usunięciu powietrza z wnętrza opakowania i jego szczelnym zamknięciu. Ogranicza to kontakt produktu z tlenem, a więc spowalnia proces psucia, utlenianie tłuszczów i rozwój bakterii. Ale trwałość to tylko jedna z zalet. Dla wielu producentów to także sposób na uproszczenie logistyki, ograniczenie strat magazynowych i dostarczenie klientom produktów, które dłużej pozostają świeże bez konieczności stosowania konserwantów. Nie bez powodu pakowanie żywności próżniowo staje się standardem w coraz większej liczbie zakładów. Klienci szukają produktów o prostym składzie, bez dodatków, ale jednocześnie chcą mieć pewność, że jedzenie jest trwałe, bezpieczne i dobrze wygląda. Pakowanie próżniowe pozwala te oczekiwania pogodzić – zapewnia świeżość, estetykę i stabilność jakości. Zyskuje też na znaczeniu w kontekście zrównoważonego podejścia do produkcji. Im dłuższy termin przydatności, tym mniej jedzenia trafia do kosza – zarówno w magazynach, jak i z domowych lodówek. Według danych Eurostatu z 2022 roku, w krajach Unii Europejskiej każdego roku marnuje się ponad 58 milionów ton żywności. Technologie takie jak pakowanie próżniowe realnie pomagają ograniczać tę skalę – wspierając nie tylko efektywność procesów, ale też świadome podejście do gospodarowania jedzeniem.
Co można pakować próżniowo?
Choć próżniowe pakowanie żywności najczęściej kojarzy się z mięsem, możliwości tej metody są znacznie szersze. W praktyce próżniowo da się zapakować większość produktów spożywczych pod warunkiem użycia odpowiednich opakowań i dopasowania procesu do specyfiki żywności.
Najczęściej spotykane są mięso pakowane próżniowo – zarówno świeże, jak i dojrzewające. Usunięcie powietrza ogranicza procesy utleniania, pomaga zachować kolor i strukturę, a przede wszystkim wydłuża trwałość produktu. W podobny sposób zabezpiecza się ryby pakowane próżniowo, które są szczególnie wrażliwe na zmiany temperatury i wilgotności.
Poza produktami pochodzenia zwierzęcego żywność hermetycznie pakowana obejmuje również pieczywo, warzywa, owoce czy dania gotowe. Próżnia skutecznie chroni delikatne produkty przed wysychaniem, pleśnieniem i przenikaniem zapachów z otoczenia.
Co można pakować próżniowo w zakładach przetwórczych? Lista jest naprawdę długa. Od klasycznych kiełbas i szynek, przez kawałki sera dojrzewającego, aż po produkty wegańskie, zupy i sosy. Próżnia jest też chętnie stosowana w segmencie dań typu convenience – gotowych do podgrzania lub bezpośredniego spożycia.
Oczywiście, nie każdy produkt nadaje się do pakowania próżniowego. Żywność bardzo miękka, zawierająca dużo wody lub o specyficznej strukturze (np. cebula, kapusta) może wymagać szczególnego podejścia – niektóre z nich wydzielają gazy, co trzeba uwzględnić w procesie. Dlatego ważne jest dostosowanie technologii do rodzaju żywności – tak, aby opakowanie spełniało swoje funkcje, a produkt zachował najwyższą jakość.
Worki do pakowania próżniowego żywności – jak dziś myśli się o opakowaniach?
Skuteczność próżniowego pakowania zależy nie tylko od samego procesu, ale też od materiału, z którego wykonane jest opakowanie. Dobrze dobrane worki do pakowania próżniowego żywności muszą być szczelne, wytrzymałe i odporne na uszkodzenia – tak, by skutecznie chroniły produkt od momentu zapakowania aż do chwili zakupu. W praktyce oznacza to konieczność dopasowania opakowania do rodzaju żywności. Inne rozwiązania sprawdzą się w przypadku ryb pakowanych próżniowo, inne przy mięsie, a jeszcze inne przy serach, warzywach czy gotowych daniach. Dlatego coraz częściej wykorzystuje się folie o różnej strukturze – przezroczyste lub matowe, perforowane, z nadrukiem albo wzmocnione. Wszystko po to, by żywność wyglądała apetycznie, zachowała świeżość i była odpowiednio zabezpieczona.
Ale to nie wszystko! Na opakowania patrzy się dziś znacznie szerzej niż tylko przez pryzmat funkcjonalności. Coraz większe znaczenie mają także kwestie środowiskowe. Popularność zyskują rozwiązania lżejsze, możliwe do recyklingu i zaprojektowane z myślą o ograniczaniu ilości odpadów. To odpowiedź na oczekiwania konsumentów, rosnącą świadomość ekologiczną i nowe przepisy związane ze zrównoważonym rozwojem. Firmy takie jak Supravis, które rozwijają linie opakowań z surowców odnawialnych lub nadających się do recyklingu, pokazują, że da się połączyć nowoczesną technologię z troską o środowisko. Dlatego wybierając worki do pakowania próżniowego żywności, warto patrzeć nie tylko na ich wytrzymałość i szczelność, ale również na to, jak wpisują się w odpowiedzialne i zrównoważone podejście do produkcji – bo dobre opakowanie to coś więcej niż tylko folia.